Ngày 24/11/2022, Vietnam Report công bố top 10 công ty dược tiêu biểu năm 2022 và đưa ra những phân tích toàn diện về ngành, bao gồm cả những thách thức và cơ hội trong bối cảnh “bình thường mới”.
1. Doanh nghiệp dược tăng trưởng tốt
Theo Vietnam Report, ngành chăm sóc sức khỏe nói chung, đặc biệt là ngành dược phẩm tại Việt Nam đang có tốc độ phát triển nhanh chóng. Những nỗ lực của chính phủ để làm cho dịch vụ chăm sóc sức khỏe dễ tiếp cận hơn và giá cả phải chăng là một trong những động lực thúc đẩy sự phát triển của ngành. Ngoài ra, Việt Nam là một trong những quốc gia có dân số già hóa nhanh nhất thế giới; nhận thức về chăm sóc sức khỏe của người tiêu dùng ngày càng nâng cao và thu nhập cao hơn đã dẫn đến sự gia tăng chung về chi tiêu cho chăm sóc sức khỏe, đặc biệt là mức tiêu thụ thuốc bình quân đầu người. .
Đến năm 2020, thị trường chăm sóc sức khỏe của Việt Nam đạt trị giá 16,2 tỷ USD, chiếm 6,0% GDP. Tổng chi tiêu cho y tế đã tăng từ 16,1 tỷ USD năm 2017 lên hơn 20 tỷ USD vào năm 2021 và dự kiến sẽ đạt 23,3 tỷ USD vào năm 2025 và 33,8 tỷ USD vào năm 2030, với tốc độ CAGR (2020-2030) là 7,6%. Chi tiêu cho dược phẩm cũng sẽ tăng lên hơn 6,6 tỷ đô la vào năm 2021.
Hoạt động sản xuất kinh doanh của các công ty dược 9 tháng đầu năm 2022 so với cùng kỳ năm 2021
Theo khảo sát do Vietnam Report thực hiện trong tháng 10-11/2022, gần 90% công ty dược phẩm, phân phối, kinh doanh dược phẩm báo cáo doanh thu tăng và gần 80% doanh nghiệp báo cáo tăng trưởng lợi nhuận trong 9 tháng đầu năm 2022 so với cùng kỳ năm 2021.
Ngược lại, doanh thu TTM (từ nhà thuốc) ở kênh OTC vẫn ổn định ở mức 10% trong năm 2021 và tiếp tục cải thiện cho đến hết quý I/2022. Có thể thấy điều này từ việc mở rộng mạng lưới mạnh mẽ của hàng loạt chuỗi bán lẻ dược phẩm như Long Châu, Pharmacity và An Khang trong năm qua. Theo kế hoạch đến năm 2025, tổng số nhà thuốc tại 3 chuỗi bán lẻ này sẽ lên tới 7.300, tương đương 16% thị phần.
Sau khi sụt giảm liên tục trong 9 tháng cuối năm 2021, chỉ số sản xuất công nghiệp dược phẩm, hóa dược và nguyên liệu làm thuốc có dấu hiệu phục hồi trở lại trong quý I/2022 và tăng điểm trong quý II. Tốc độ tăng trưởng là 24,6%, gần bằng tốc độ tăng trưởng của cùng kỳ năm 2020 khi dịch Covid-19 chưa bùng phát tại Việt Nam. Lũy kế 9 tháng đầu năm, chỉ số này tăng 18,3%.
2. Bốn thách thức lớn đối với các công ty dược phẩm
Tuy nhiên, trong bối cảnh thế giới có nhiều bất ổn, cuộc khủng hoảng năng lượng do xung đột giữa Nga và Ukraine, sự suy thoái của nhiều nền kinh tế lớn, kinh tế trong nước cũng trải qua nhiều cú sốc, tác động tiêu cực đến nền kinh tế. Người tiêu dùng, doanh nghiệp, ngành dược phẩm cũng bị ảnh hưởng.
Theo khảo sát của Vietnam Report, 4 thách thức hàng đầu ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp trong ngành bao gồm:
- Rủi ro từ chuỗi cung ứng và chi phí logistics gia tăng (giải pháp số hóa quản trị kênh phân phối dược phẩm)
- Cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trong ngành
- Sự leo thang chi phí nguyên liệu thô
- Sức ép tỷ giá gia tăng
04 Thách thức Ảnh Hưởng Đến Hoạt Động Sản Xuất Của Doanh Nghiệp Dược Phẩm
Thách thức lớn nhất đến từ việc ngành dược trong nước vẫn phải nhập khẩu dược liệu từ nước ngoài với tỷ trọng cao, có nơi lên tới 80%-90%. Trong đó, nguyên liệu nhập khẩu từ Ấn Độ và Trung Quốc chiếm 85% tổng lượng nguyên liệu nhập khẩu.
Theo số liệu vào giữa năm 2018, giá nhiều loại nguyên liệu nhập khẩu từ Trung Quốc đã tăng mạnh từ 15-80% khiến lợi nhuận gộp của nhiều công ty giảm mạnh. Ngoài ra, việc phụ thuộc quá nhiều vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu từ nước ngoài sẽ dễ mang lại rủi ro cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Điều đáng nói là dù nguồn dược liệu rất phong phú nhưng Việt Nam vẫn phải nhập khẩu một lượng lớn dược liệu. Nguyên nhân là do kỹ thuật nuôi trồng, chế biến, chiết xuất dược liệu chưa được thực hiện nghiêm túc, chưa được đầu tư đúng mức.
Tuy nhiên, một tín hiệu đáng mừng là 64,3% doanh nghiệp tham gia khảo sát của Vietnam Report cho biết đang nỗ lực nghiên cứu thị trường, sản xuất thuốc phù hợp với nhu cầu người dân, tăng cường kiểm soát nguyên liệu đầu vào. 85,7% doanh nghiệp đã tăng chi cho hoạt động R&D trong năm qua. 57,1% doanh nghiệp nâng cấp, đầu tư nhà xưởng đạt tiêu chuẩn quốc tế. 42,9% doanh nghiệp đầu tư xây dựng phòng nghiên cứu thuốc, tăng cường chuyển giao công nghệ nguyên liệu sản xuất thuốc (mua bản quyền, sáng chế, hợp tác…).
Dấu hiệu tích cực từ hoạt động R&D của các doanh nghiệp dược Việt Nam
Trong quản lý chuỗi cung ứng hay hệ thống phân phối dược phẩm, hoạt động giám sát bán hàng là một mắt xích cần thiết để đảm bảo cho hoạt động của mọi thành viên trong hệ thống diễn ra thông suốt, tuy nhiên không phải lúc nào công việc này cũng suôn sẻ bởi các khó khăn như : Quản lý chính sách giá cho từng kênh OTC, ETC; Nắm bắt tình hình thị trường cũng như độ bao phủ thị trường; Quản lý và kiểm soát các trình dược viên ngoài thị trường; Xử lý đơn đặt hàng còn chậm và dễ sai sót; Quản lý hàng tồn kho tại nhà phân phối, nhà thuốc; Quản lý sell in sell out; Truy vết sản phẩm & kiểm soát lô date; Chăm sóc và lăng nghe nhu cầu của khách hàng (nhà thuốc)…
Cạnh tranh giữa doanh nghiệp trong và ngoài nước không phải là thách thức mới đối với ngành dược khi 78,6% doanh nghiệp tham gia khảo sát của Vietnam Report dự đoán rằng sự cạnh tranh đó sẽ còn tiếp diễn đến năm 2023.
Theo chia sẻ của lãnh đạo các doanh nghiệp, bất cập của các công ty trong nước là thị phần phân tán, quy mô nhỏ, tiềm lực vốn yếu. Khả năng tăng cường đầu tư trang thiết bị nghiên cứu khoa học và công nghệ sản xuất còn hạn chế, khó đầu tư dự án quy mô lớn, khó mua sáng chế y tế, thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao nghiên cứu và phát triển sản phẩm…
Hầu hết các doanh nghiệp trong nước chỉ tập trung sản xuất các loại thuốc thông dụng trên thị trường mà chưa quan tâm đến các loại thuốc chuyên khoa, đặc hiệu đòi hỏi công nghệ bào chế hiện đại. Do đó, hầu hết các doanh nghiệp trong nước sản xuất chồng chéo và cạnh tranh trong các phân khúc thị trường nhỏ. Các loại thuốc đặc trị giá trị cao và các phân khúc thuốc đặc trị hoàn toàn bị độc quyền bởi các công ty có vốn đầu tư nước ngoài.
3. Triển vọng ngành Dược phẩm trong tương lai
IQVIA dự đoán rằng thị trường dược phẩm toàn cầu sẽ thiết lập trị giá 1,7 nghìn tỷ USD (theo giá của nhà sản xuất) vào năm 2025 và Fitch Solutions ước tính doanh thu bán dược phẩm trong nước sẽ vượt quá 7,5 tỷ USD, tương đương gần 1,8% GDP.
Động lực dài hạn của ngành dược là đầu tư của các đơn vị dược phẩm đa quốc gia, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, mở rộng bảo hiểm y tế xã hội và dân cư của đất nước.
Theo khảo sát của Vietnam Report, có 69,2% doanh nghiệp trong ngành tỏ ra tin tưởng vào triển vọng kinh tế Việt Nam năm 2023 và 42,9% doanh nghiệp lạc quan về triển vọng tương lai của ngành dược phẩm.
Xét về cơ cấu, nhờ các yếu tố như nhu cầu điều trị chữa bệnh tăng cao, thực hiện BHYT toàn dân, thu nhập tăng, cơ sở hạ tầng y tế được cải thiện, thuốc gốc phát triển, tỷ trọng thuốc kê đơn trong tổng doanh thu bán thuốc kỳ vọng sẽ tăng trong vài năm tới. Thuốc kê đơn dự kiến sẽ đạt 5.754 tỷ USD vào năm 2025, chiếm 76,6% tổng doanh thu bán dược phẩm, với tốc độ CAGR là 8,4% (2020-2025) (theo Fitch Solution).
Ở lĩnh vực điều trị, hai nhóm sản phẩm tăng cường hệ miễn dịch, sức đề kháng và điều trị, hỗ trợ điều trị ung thư có xu hướng tăng nhu cầu mạnh, theo khảo sát của Vietnam Report, it nhất là sang năm, đạt 85,7%. Đồng thời, tốc độ tăng trưởng nhóm hàng vắc xin và thuốc chống đông máu chậm lại, đạt 35,7%. Điều này hoàn toàn phù hợp với xu thế chung của thế giới.
Xu hướng gia tăng nhu cầu đối với một số sản phẩm điều trị
Theo khảo sát của Vietnam Report, một trong những chiến lược các công ty dược kỳ vọng sẽ tập trung trong giai đoạn bình thường tới gồm:
- Nghiên cứu sản phẩm thuốc mới và phát triển sản phẩm có nguồn gốc thiên nhiên.
- Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao
- Đầu tư mở rộng dây chuyền sản xuất dược phẩm đạt tiêu chuẩn quốc tế. Đáng chú ý, các hoạt động bền vững nhận được ưu tiên cao nhất trong dài hạn với 64,3%.
- Phát triển, mở rộng kênh OTC : bán hàng trực tiếp qua các nhà thuốc ( Ứng dụng số hóa quản trị kênh phân phối trong ngành Dược Phẩm )
Chiến lược trọng tâm ngắn hạn (xanh lục) và dài hạn (xanh lam) của các công ty dược phẩm
Ngoài những phát hiện trên, báo cáo Việt Nam cũng công bố top 10 công ty dược phẩm tiêu biểu năm 2022.
Top 10 công ty dược uy tín năm 2022
Top 10 Công Ty Kinh Doanh Phân Phối Dược Phẩm, Trang Thiết Bị Và Vật Tư Y Tế Nổi Tiếng Việt Nam 2022
Top 5 Công ty Đông dược Việt Nam năm 2022
Tháng 1/2023, Lễ công bố và vinh danh top 10 công ty dược nổi tiếng năm 2022 chính thức được tổ chức tại Hà Nội.
4. Giới thiệu giải pháp số hóa quản trị kênh phân phối Dược phẩm
Thực tế, nhiều doanh nghiệp dược phẩm hàng đầu đã tiên phong ứng dụng công nghệ vào quản lý phân phối và chứng minh giá trị giải pháp số hóa quản trị kênh phân phối mang lại. Điển hình có thể kể đến Sao Thái Dương, TV.Pharm – Dược Trà Vinh, VCP Pharma, Mỹ Phẩm Sài Gòn, Dược phẩm Hà Tây… Việc ứng dụng giải pháp số hóa quản trị kênh phân phối cho ngành dược phẩm là xu hướng tất yếu trong làn sóng chuyển đổi số. Việc theo dõi nhà thuốc, phòng khám, bệnh viên, chu kỳ viếng thăm sẽ được hệ thống hóa để đảm bảo không bỏ sót điều gì. Từ đó, quy trình làm việc của đội ngũ trình dược viên trở nên chuyên nghiệp và hiệu quả hơn.
Khách hàng đã triển khai thành công giải pháp số hóa quản trị kênh phân phối
Vào năm 2017, công ty cổ phần Dược phẩm TV.Pharm (Dược Trà Vinh) là một trong 10 doanh nghiệp sản xuất và phân phối dược phẩm hàng đầu tại Việt Nam đã tạo ra bước ngoặt trong việc quản lý hệ thống phân phối cũng như tìm kiếm cơ hội gia tăng độ phủ, Dược Trà Vinh đã quyết định sử dụng giải pháp số hóa quản trị kênh phân phối nhằm nâng cao hiệu suất làm việc của đội ngũ Trình Dược Viên, cập nhật những thay đổi của thị trường…Sau 5 năm áp dụng giải pháp, diện mạo hệ thống phân phối của TV.Pharm đã có sự thay đổi đáng kể. Tất cả dữ liệu được lưu trên hệ thống phần mềm DMS, không cần ghi chép sổ sách, không lo nhầm lẫn và chậm trễ bởi tất cả quy trình đã được tự đồng hóa.
Giải pháp số hóa quản trị kênh phân phối toàn diện của MobiWork Digital
Gần đây trong tháng 10/2022, Công ty Dược phẩm VCP cùng với MobiWork Digital chính thức triển khai Kick-off giải pháp số hóa quản trị kênh phân phối. Dược phẩm VCP là một trong những công ty hàng đầu Việt Nam, với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sản xuất và phân phối dược phẩm. Các sản phẩm của VCP đã có vị thế vững chắc trên thị trường và được người tiêu dùng ưa chuộng nhờ chất lượng cao, nguồn gốc uy tín và dây chuyền hiện đại.
Ms. Trần Mai Lan – Trưởng dự án bên phía VCP đã có những chia sẻ với đội ngũ của MobiWork Digital
Mong muốn của Ban lãnh đạo VCP khi áp dụng giải pháp số hóa kênh phân phối là cung cấp cho đội ngũ trình dược viên và bộ phận kế toán công cụ số để tối ưu hóa quy trình lập, xử lý đơn hàng tại nhà thuốc. Giải pháp của MobiWork Digital đã hiện thực hóa mong muốn đó của chúng tôi.
Doanh nghiệp quan tâm tới giải pháp số hóa quản trị kênh phân phối có thể tìm hiểu tại đây, gửi email về digital@mobiwork.vn hoặc gọi điện đến số hotline : 094-789-1104 để được MobiWork Digital tư vấn chuyên sâu.
